Hoe interpreteer ik de jaarrekening?

Wilt u weten hoe uw onderneming ervoor staat? Of wilt u weten hoe de onderneming waarmee u samen wilt werken ervoor staat? Wilt u een onderneming kopen? Voor elk van deze bovenstaande doelstellingen is het belangrijk dat u begrijpt hoe u de jaarrekening leest. 

Waar bestaat de jaarrekening uit?

Naast de algemene gegevens van het bedrijf, zijn er drie onderdelen die in ieder geval in de jaarrekening opgenomen moeten worden:

  • Balans - een overzicht van de bezittingen, het eigen vermogen en de schulden (meestal op 31 december van het afgelopen boekjaar)

  • Winst-en-verliesrekening - de berekening van de nettowinst of  het verlies van het afgelopen boekjaar

  • Toelichting op bovenstaande financiële overzichten

Waar moet u op letten?

Als u de jaarrekening analyseert, kunt u aan de hand van kerngetallen, ook wel financiële ratio's genoemd, bepalen hoe gezond een onderneming is. Soms staan deze kerngetallen al in de jaarrekening, en soms zult u ze zelf moeten berekenen. Dit zijn de belangrijkste financiële ratio's:

Liquiditeit

De Liquiditeit geeft de mate aan waarin een bedrijf in staat is haar lopende schulden af te lossen, de onderneming is liquide wanneer deze in staat is alle lopende schulden af te lossen. De liquiditeit kunt u op de volgende manieren berekenen:

Current ratio: Het current ratio is de populairste manier om de liquiditeit te berekenen. U berekent het current ratio door de vlottende activa plus de liquide middelen te delen door het kort vreemd vermogen:

Current ratio = (Vlottende activa + Liquide middelen) / Kort vreemd vermogen

Een current ratio van 1.5 of hoger wordt als gezond gezien.

Quick ratio: U berekent het quick ratio door de voorraad goederen van de vlottende activa af te trekken en de liquide middelen hierbij op te tellen, vervolgens deelt u het geheel door het kort vreemd vermogen:

Quick ratio = (Vlottende activa − Voorraad goederen + Liquide middelen) / Kort vreemd vermogen

Het quick ratio wordt als goed gezien wanneer deze hoger dan 1 is.

Werkkapitaal: Tot slot kunt u het werkkapitaal als laatste vorm van liquiditeit berekenen. Het werkkapitaal is de optelsom van de vlottende activa en de liquide middelen minus het kort vreemd vermogen:

Werkkapitaal = Vlottende activa + Liquide middelen − Kort vreemd vermogen

In tegenstelling tot de voorgaande vormen van liquiditeit is het werkkapitaal geen ratio, maar is het een absoluut geldbedrag dat een onderneming kan investeren, u kunt daarom alleen een oordeel vellen over het werkkapitaal als je de context van die onderneming goed kent. Uiteraard moet het werkkapitaal wel positief zijn, bij een negatief werkkapitaal zou een onderneming meer schulden hebben dan vlottende activa en liquide middelen.

Solvabiliteit

Solvabiliteit geeft de mate aan waarin een onderneming aan haar verplichtingen kan voldoen en geeft zodoende een goede indicatie van de gezondheid van de onderneming. Solvabiliteit lijkt enigszins op liquiditeit, maar waar liquiditeit slechts betrekking heeft op het kort vreemd vermogen, heeft solvabiliteit betrekking op het totaal vreemd vermogen. De formule voor solvabiliteit is als volgt:

Solvabiliteit = Eigen vermogen / Totale vermogen × 100

Hoe hoger de solvabiliteit des te gezonder het bedrijf, echter kunt u als richtlijn handhaven dat een gezond solvabiliteitspercentage tussen de 25% en 40% ligt.

Rentabiliteit

De rentabiliteit zegt meer over de winstgevendheid van de onderneming dan de andere financiële ratio's, de formule is als volgt:

Rentabiliteit totaal vermogen = (nettowinst + rente + belasting) / (eigen vermogen + vreemd vermogen) × 100%

Een onderneming waarvan het rentabiliteitspercentage 5% of hoger is, heeft een goede kans een gezonde onderneming te zijn.

Winst-en-verliesrekening

Naast de financiële ratio's kunt u natuurlijk ook naar de winst-en-verliesrekening kijken. Maakt de onderneming überhaupt winst en is de winst zoals verwacht? Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de onderneming een redelijke winst maakt, maar dat de winst ten opzichte van voorgaande jaren gezakt is, zorg dan dat u weet waarom de winst lager uitgevallen is om vervelende verrassingen te voorkomen.