Zelfstandige zonder personeel (zzp) - Wat is een zzp’er?

Zzp is een afkorting voor Zelfstandige Zonder Personeel. Simpel gezegd is een zzp’er een zelfstandige ondernemer die alleen werkt. Een zzp’er kan meerdere bedrijfsvormen aannemen.

Tegenwoordig hoort u de term zzp overal. Volgens het CBS was meer dan 1 op de 10 werkenden in Nederland in 2018 een zzp’er.

Wanneer bent u een zzp’er?

Zzp’ers zijn in de basis gewoon ondernemers. Daarom moet u ten eerste voldoen aan de standaardeisen die de Belastingdienst stelt voor een ondernemer voor de inkomstenbelasting.

  • Zelfstandigheid: u bent volledig zelfstandig in hoe, waar en wanneer u uw werk wilt uitvoeren en er bestaat geen gezagsverhouding met de opdrachtgever.

  • Continuïteit: u streeft ernaar uw bedrijf voort te zetten de komende jaren en investeert tijd en geld in het vinden van nieuwe klanten en opdrachtgevers.

  • Ondernemersrisico: u bent persoonlijk aansprakelijk voor schulden en wanneer er iets misgaat tijdens werkzaamheden. Ook loopt u financieel het risico dat opdrachtgevers u niet betalen.

  • Omvang: u heeft minimaal 3 opdrachtgevers per jaar en hebt daarom niet per sé vaste maar vaak wisselende inkomsten. Uw tarieven zouden hoog genoeg moeten zijn om uw kosten te kunnen dekken.

Het kan zo zijn dat u niet in alle jaren voldoet aan de vereisten. U kunt om dit te controleren de Ondernemerscheck doen van de Belastingdienst. Wanneer u niet voldoet aan de vereisten van een ondernemer voor de inkomstenbelasting, kunt u geen fiscale voordelen krijgen die voor ondernemers gelden.

Wat extra kenmerkend is voor een zzp’er is dat u geen personeel in dienst hebt. U heeft geen werknemers in loondienst in uw bedrijf en hebt ook geen personeel nodig om uw beroep uit te kunnen voeren.

Is er sprake van schijnzelfstandigheid?

Het is tegenwoordig steeds vaker het geval dat bedrijven u als zzp’er willen inhuren voor functies die eigenlijk meer ingericht zijn voor werknemers in loondienst.

Hier moet u waakzaam voor zijn, omdat bedrijven dit vaak doen om kosten te kunnen besparen op verplichtingen die bij een loondienst komen kijken. Hierdoor kunt u bepaalde voordelen mislopen waar u als werknemer recht op hebt, zoals vakantieopbouw, pensioenopbouw, ziekteverlof, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen enz.

De Belastingdienst wilt dit soort gevallen van “schijnzelfstandigheid” bestrijden en heeft met de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) criteria opgesteld waarbij de arbeidsrelatie tussen u en uw opdrachtgever toch als loondienst gezien wordt.

Als het antwoord op alle volgende vragen ‘ja’ is, dan is er volgens de Belastingdienst sprake van een loondienst.

  • Heeft u verplicht tot persoonlijke arbeid? Dit betekent dat u niet zomaar iemand anders in uw kunt plaats sturen, maar het werk zelf moet uitvoeren.

  • Is er een gezagsverhouding tussen u en uw opdrachtgever? Dit is bijvoorbeeld zo wanneer uw opdrachtgever precies bepaalt hoe u de opdracht uit moet voeren.

  • Krijgt u loon? Dit is het geval als uw opdrachtgever u méér betaalt dan alleen een vergoeding voor de kosten die u maakt. Bijvoorbeeld als u een vast loon per maand ontvangt en ook tijdens ziekte doorbetaald krijgt.

Is uw antwoord op één van deze vragen ‘nee’, dan bent u niet in loondienst.

Het is nog niet duidelijk wat er gebeurt als de Belastingdienst vindt dat u wel in loondienst bent. Tot 1 januari 2020 zullen ze de Wet DBA in ieder geval niet handhaven, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid en opzet. Dan kunnen ze naheffingen en correctieverplichtingen opleggen.

Om schijnzelfstandigheid te voorkomen kunt u het beste gebruik maken van een modelovereenkomst of uw overeenkomst aan de Belastingdienst voorleggen ter beoordeling.

Wanneer heeft u recht op zelfstandigenaftrek?

De zelfstandigenaftrek levert een belastingvoordeel voor ondernemers die voldoen aan het urencriterium. Het urencriterium houdt in dat u in een kalenderjaar minimaal 1.225 uren aan uw onderneming heeft besteed.

Dit urencriterium bestaat om te voorkomen dat iedereen zich bij de Kamer van Koophandel kan inschrijven en met een minimale inzet gebruik kan maken van de belastingvoordelen voor ondernemers.

Als u naast uw eigen onderneming ook in loondienst werkt, dan moet het aantal uren die u in uw onderneming stopt hoger zijn dan uw uren in loondienst om van de zelfstandigenaftrek gebruik te kunnen maken.

De hoogte van de zelfstandigenaftrek wordt elk jaar door de Belastingdienst bepaald. In 2019 bedraagt de zelfstandigenaftrek € 7.280.

De zelfstandigenaftrek kan niet méér bedragen dan de winst vóór ondernemersaftrek. Indien uw winst te laag is om de gehele zelfstandigenaftrek te verbruiken, dan kan de zelfstandigenaftrek verrekend worden in de volgende 9 jaar wanneer uw winst wel hoger is dan de zelfstandigenaftrek.

Startersaftrek bovenop uw zelfstandigenaftrek

Voor startende ondernemers bestaat er zelfs een startersaftrek die bovenop de zelfstandigenaftrek komt. Deze is van toepassing indien:

  • u geen ondernemer was in 1 of meer van de 5 voorafgaande kalenderjaren

  • u in die periode niet meer dan 2 keer de zelfstandigenaftrek hebt toegepast

Dit extra belastingvoordeel bedraagt momenteel € 2.123 per kalenderjaar. Het totaalbedrag van de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek mag wederom niet hoger zijn dan uw winst vóór aftrek.

Zelfstandigenaftrek bij AOW-leeftijd

Heeft u bij de start van het kalenderjaar de AOW-leeftijd bereikt? Dan is de zelfstandigenaftrek 50% van het bedrag dat voor ondernemers onder de AOW-leeftijd geldt. Dit verschil bestaat omdat u vanaf deze leeftijd een AOW-uitkering ontvangt die voor een basisinkomen zorgt.

Welke rechtsvormen kunt u aannemen als zzp'er?

Zzp’er is net als freelancer alleen een term om u als zelfstandige ondernemer te beschrijven. Het is een misvatting dat het hetzelfde betekent als eenmanszaak. zzp is geen juridische rechtsvorm voor uw bedrijf, het betekent slechts dat u als een zelfstandige werkt.

U kunt zzp’er zijn in de volgende rechtsvormen:

Lees meer over de eigenschappen en voordelen van deze rechtsvormen voor jou als zzp'er en kijk wat bij uw onderneming past.

Zzp'ers en SumUp

SumUp is speciaal gericht op de behoeften van zzp'ers. Het is zo simpel en gebruiksvriendelijk mogelijk ontworpen zodat elke kleine ondernemer zonder enige ervaring professionele facturen kunnen ontwerpen. De missie van SumUp is om het dagelijkse leven van zzp'ers makkelijker te maken, zodat u meer tijd overhoudt voor uw passie.